Η Εαρινή Ισημερία!

Η 21η Μαρτίου έχει ορισθεί σαν η εαρινή ισημερία (του βορείου ημισφαιρίου) και θεωρείται μεγάλη γιορτή της φύσης και της ανθρωπότητας, που δυστυχώς στην εποχή μας περνάει σαν απλή καθημερινή μέρα. 

Η φυσική, αλλά και η συμβολική αξία αυτής της ημέρας είναι τόσο σπουδαία, ώστε παλαιότερα οι άνθρωποι την εόρταζαν και φρόντιζαν να συνδέσουν με αυτήν κάποιο θρησκευτικό γεγονός.

Λέγεται δε ότι οι πρώτοι χριστιανοί είχαν τοποθετήσει στην ημέρα αυτή την γέννηση του Χριστού.

Βέβαια η ισημερία δεν συμβαίνει κάθε χρόνο ακριβώς στις 21 Μαρτίου, αλλά κάποια μέρα κοντά σ’ αυτήν την ημερομηνία.

 

Ως ισημερία αναφέρεται η στιγμή κατά την οποία ο Ήλιος διασχίζει τον ουράνιο ισημερινό. 

Στη συγκεκριμένη στιγμή Ήλιος μεσουρανεί κατακόρυφα στον ισημερινό της γης, με αποτέλεσμα η νύχτα και η ημέρα να έχουν ίση διάρκεια σε οποιοδήποτε σημείο της γήινης επιφάνειας.

Η ισημερία συμβαίνει δύο φορές ετησίως (περ. στις 20 Μαρτίου και 22 Σεπτέμβριου). 

Σε αυτό το σημείο η παρέκκλιση του άξονα της γης είναι μηδενική προς τον ήλιο. 

Οι ονομασίες εαρινή και φθινοπωρινή ισημερία είναι σχετικές και αφορούν στην εύκρατη ζώνη του βόρειου ημισφαιρίου, καθώς στις αντίστοιχες ημερομηνίες στο νότιο ημισφαίριο υπάρχουν εποχές είναι αντίθετες, ενώ στις δύο πολικές και την τροπική ζώνη δεν υπάρχει αυτή η διαφοροποίηση εποχών.

Το όνομα ισημερία προέρχεται από τις ελληνικές λέξεις ίσος και μέρα, ενώ το διεθνές αντίστοιχο όνομα, equinox, προέρχεται από το λατινικό aequus (ίσος) και nox (νύχτα), καθώς κατά την ισημερία, η νύκτα και η ημέρα έχουν περίπου το ίδιο χρονικό μήκος.

Χρονική στιγμή

Η εαρινή ισημερία γίνεται περίπου στις 21 Μαρτίου, όταν το κέντρο του Ηλίου είναι κατακόρυφο προς τον γήινο ισημερινό, διασχίζοντας τους ουρανούς από Νότο προς Βορρά. 

Η φθινοπωρινή ισημερία γίνεται περίπου στις 23 Σεπτεμβρίου όταν ο Ήλιος διασχίζει από Βορρά προς Νότο.

Ερμηνεία

Στην αστρονομία ισημερία καλείται η αστρική ημέρα κατά την οποία το κέντρο του ηλιακού δίσκου βρίσκεται ίσο χρονικό διάστημα πάνω και κάτω από τον ορίζοντα, διαγράφει δηλαδή ίσα τόξα (ημερήσιο και νυκτερινό), και κατά τη διάρκεια της οποίας οι ακτίνες του ηλίου πέφτουν με γωνία 90 μοιρών (κάθετα) στον ισημερινό, παρουσιάζοντας έτσι μηδενική απόκλιση.

Το φαινόμενο οφείλεται στην περιφορά της γης γύρω από τον ήλιο και στην κλίση του άξονα περιστροφής της. Καθώς η γη περιφέρεται γύρω από τον ήλιο και επειδή ο άξονας περιστροφής της δεν είναι κάθετος στο επίπεδο περιφοράς η διάρκεια της ημέρας αλλάζει. 

Δύο φορές το χρόνο η γη βρίσκεται σε τέτοια θέση που οι ακτίνες του ήλιου πέφτουν εντελώς κάθετα στον ισημερινό.

Η ανατολή του ήλιου και η δύση υπολογίζονται στα διάφορα ημερολόγια σύμφωνα με τη χρονική στιγμή που θα εμφανιστεί η πρώτη ακτίνα του ήλιου και τη χρονική στιγμή που θα εξαφανιστεί και η τελευταία ακτίνα. 

Αυτό σημαίνει πρακτικά, σε συνδυασμό με το μέγεθος του ηλιακού δίσκου και το γεωγραφικό πλάτος που βρίσκεται κάποιος, ότι η πραγματική ίση μέρα και ίση νύχτα δεν εμφανίζεται τις ημερομηνίες που ορίζουμε ως ισημερίες.

Σε πολλές γλώσσες ο αντίστοιχος όρος λεκτικά δεν αναφέρεται στην έννοια της ίσης ημέρας αλλά της ίσης νύχτας κυρίως λόγω της λατινικής προέλευσης του (λατινικά aequinoctium). 

Οι ισημερίες συμβαίνουν μεταξύ των ηλιοστασίων, του χειμερινού ηλιοστασίου και θερινού ηλιοστασίου.

Το φαινόμενο της ισημερίας παρουσιάζεται σε όλους τους πλανήτες κάθε ηλιακού συστήματος οι οποίοι παρουσιάζουν κλίση του άξονα περιστροφής ως προς το επίπεδο περιφοράς.

el.wikipedia.org, eglimatikotita.gr, xromata.com